Każda osoba, która zdecydowała o założeniu własnej działalności stoi przed koniecznością podjęcia decyzji w wielu sprawach księgowych i podatkowych. Jedną z nich jest określenie formy opodatkowania, dotyczącej podatku dochodowego PIT. Co istotne, w trakcie prowadzenia firmy istnieje możliwość zmiany wybranej formy na inną, która w danym momencie jest dla nas bardziej korzystna. Propozycję zmiany może przedstawić nam księgowy. Jakie opcje mamy zatem do wyboru?
Opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli wg skali podatkowej
To podstawowa i najczęściej stosowana forma opodatkowania. W tym przypadku opodatkowywany jest dochód, bazując na dwustopniowej skali. Od 2022 roku, w przypadku dochodów do 120 tys. rocznie podatek wynosi 17%. Od uzyskanej wartości odejmuje się tzw. kwotę zmniejszającą podatek, wynoszącą 5100 zł. Jeśli podatnik osiąga dochody większe niż 120 tys. zł, płaci 15 300 zł, a dodatkowo 32% od nadwyżki ponad 120 tys. Co jeszcze warto wiedzieć na ten temat?
- Osoba, która zdecyduje się na taką formę, musi prowadzić księgę przychodów i rozchodów. W naszym imieniu zajmie się tym również księgowy. Jak sama nazwa wskazuje, jest to sposób ewidencjonowania przychodów oraz kosztów. Oprócz tego, konieczne jest prowadzenie spisu z natury, w którym wymienia się jakie towary i materiały zakupiliśmy. Sporządza się go na koniec roku.
- Zaliczki na podatek dochodowy można płacić miesięcznie lub kwartalnie. Druga opcja jest jednak dostępna wyłącznie dla osób rozpoczynających działalność oraz tych, u których wartość sprzedanych towarów lub usług w minionym roku nie przekroczyła 2 mln euro. Od 2020 roku, zaliczki wpłaca się na indywidualny mikrorachunek podatkowy do 20 dnia kolejnego miesiąca, który następuje po miesiącu lub kwartale rozliczeniowym.
- Sporą zaletą tej formy opodatkowania jest możliwość skorzystania z różnego rodzaju ulg, rozliczania się z małżonkiem i kredytu podatkowego.
Podatek liniowy
W tym przypadku dochody przedsiębiorcy są opodatkowane jedną stawką, wynoszącą 19%. Co więcej, księgowy również musi prowadzić księgę przychodów i rozchodów. Zaliczki płacone są miesięcznie lub kwartalnie. Jeśli chodzi o termin i sposób uiszczania opłat, jest on analogiczny jak w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych. Forma liniowa jest korzystnym rozwiązaniem dla osób, które osiągają wysokie dochody z działalności, gdyż nie muszą one obawiać się przejścia do drugiego progu podatkowego. Niestety są też pewne minusy.
- Decydując się na podatek liniowy, przedsiębiorca nie ma możliwości skorzystania z większości ulg oraz kredytu podatkowego. Co więcej, nie może rozliczyć się z małżonkiem/małżonką. Nie ma także kwoty wolnej od podatku.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ta forma opodatkowania znacznie różni się od wyżej opisanych, przede wszystkim sposobem naliczania – od przychodu. Brak możliwości odliczenia kosztów jest jednak rekompensowany niskimi stawkami. W zależności od rodzaju prowadzonej przez nas działalności, może to być 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% lub 17%. Katalog działalności, które można prowadzić w oparciu o ryczałt są wymienione w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Ostatnią formą jest karta podatkowa, jednak od 2022 roku jest ona dostępna wyłącznie dla przedsiębiorców, którzy wcześniej również z niej korzystali. Co za tym idzie, osoby chcące zmienić formę rozliczenia oraz wszyscy zakładający działalność w 2022 roku nie mają do wyboru czwartej opcji.